{
    "title": "Yer Elması Yetiştiriciliği",
    "image": "https://www.elma.gen.tr/images/yer-elmasi-yetistiriciligi.jpg",
    "date": "21.01.2024 01:30:38",
    "author": "ümit kadak",
    "article": [
        {
            "article": "<b>Yer Elması Yetiştiriciliği;</b> Yer elması ticari açıdan pek değeri olmayan bir sebzedir. Ülkemizdeki ekim alanı yıllara göre değişmektedir. Türkiye'de yetiştiriciliği ortalama 25-30 hektarlık bir alanda yapılmakta. Ülkemizde yer elması yetiştiriciliği için özel olarak bir yer genelde ayrılmaz. Bahçenin ya da arazinin köşesinde ya da sınır kısımlarında, sınır bitkisi olarak ekilir. Uzmanlar tarafından son yıllarda yapılan analizlerde yer elması yumrularının büyük oranda inülin (Fruktoz homopolisakkariti) adlı madde ile glikoz içermesi nedeniyle lezzetli ve tatlı olduğu, nişasta içermediği için kalorisinin düşük olduğu belirtilmiştir. Bu özelliğinden dolayı son yıllarda diyetisyenler tarafından yer elmasına ilgi artmış ve tarla tarımı biçiminde üretimi yoğunluk kazanmıştır.</div><div><br></div><div><b>Yer Elması Morfolojik Özellikleri Nelerdir?</b></div><div><br></div><div>Yer elması kabuk rengine göre sarı ve kırmızı kabuklu olarak iki gruba ayrılır. Sarı kabuklu olan yer elması daha çok yemeklik olarak kullanılır. Yumrular patatese benzer, oldukça iri ve düzgün şekillidir. Kırmızı kabuklu olanların ise yumruları girintili ve çıkıntılı olup şekilsizdir. Yumruları genellikle ufak olup sanayide ya da hayvan yemi olarak kullanılır. Toprak altında kalan yumrular ya da üretim için toprağa atılan yumrular üzerinde gözler bulunur. Bu gözlerden sürgün ve kökler oluşur. Yumru üzerinden çıkan kökler derinlemesine ve yanlara doğru büyür. Genelde köklerin yüzde 60-70'i toprağın 25-35 santim derinliğinde bulunurlar. Sebzesi toprak altındaki köklerin uç kısımlarının aşırı büyüme sonucu oluşan yumrulardır. Bitkinin beslenme durumuna göre Sayıları ve büyüklükleri değişir. Tohum olarak kullanılan bir yumrudan gelişen bitki 10-30 adet arası yumru alınabilmektedir, yumru sayısını çok olması yumrunun küçülmesine nedendir.</div><div><br></div><div><b>Yer Elması Yetiştirilme Koşulları</b></div><div><br></div><div>Yer elması yaşam alanını ve sıcaklık bakımından çevre koşullarına uyum kabiliyetine sahiptir. Bu nedenle dünya üzerinde hemen hemen her yerde yetiştirilebilmektedir. Bitki gelişimi için en elverişli ve en iyi olan sıcaklık 20-25 C'dir. Bitkinin toprak üstü kısımları sıfır derece soğuktan yanar. Toprak altındaki yumruları ise eksi 15-20 C'deki soğukları donmadan atlatabilirler. Gün uzunluğu bakımından yansızdır. Fakat gün uzunluğunun fazla olduğu durumlarda bitki verim daha yüksek, gelişimi daha güzeldir. Kısa canlı bitkisel devresi olan yerlerde bitki boyu kısa kalır. Bunun yanında toprak altındaki yumruların da miktarı ve büyüklüğü çok düşer.</div><div><br></div><div><b>Yer Elması Yetiştirilme Şekli</b></div><div><br></div><div>Toprak bakımından kısmen seçicidir. Ağır, taşlı ve killi topraklardan hoşlanmaz. Bu tür topraklarda yumru kısım düzgün gelişmez ve ufak kalır. Taşsız ve kilsiz, kumlu tınlı ve tınlı topraklarda yumrular düzgün biçimli ve iri olurlar. Toprakta organik maddenin yüksek olması kalite ve verim bakımından oldukça faydalıdır. Yer elması yetiştirilecek toprak gübrelenip, pullukla derince sürülür. Tohum olarak kullanılacak yumrular Mart ayı içinde sıralı olarak ya da ocak usulü toprağın 7-10 santim derinliğe dikilir. Genelde tohumluk olarak 25-50 gram ağırlıkta küçük yumrular tercih edilir. Sıra usulü yetiştiricilikte 60-70 santim Aralıklarla 7-10 cm derinlikte seki açılır. Bu seki 25-30 santim sıra üzeri mesafelerle yumrular dikilir ve daha sonra bu yumruların üzeri tavlı toprakla kapatılır. İki hafta sonra yumrular sürgün oluşturarak toprak yüzeyinde görülmeye başlar. Yüz m2, yaklaşık 25-50 gram ağırlıkta olan 100 kilogram tohumluk yumru kullanılır. Gelişme dönemi boyunca 3-5 defa çapa işlemi yapılır. Sürgünler yeterli boyu aldıklarında son çapa ile boğaz doldurma yapılır. Yer elması suyu seven bir bitki olarak bilinse de aslında fazla rutubetli topraklardan hoşlanmaz. Toprakta suyun fazla olması ve toprağın devamlı ıslak olması yumruların hastalanmasına ve çürümesine neden olur. Yer elması sıra usulü yetiştiriliyorsa su karıklara verilir. Ocak usulü yetiştiricilikte ise yağmurlama ya da salma şeklinde su verilir. Yer elması yetiştiriciliğinde zararlılar ve hastalıklarla ile ilgili fazla araştırma ve bilgi bulunmamaktadır. Ancak köstebek, danaburnu ve fare gibi zararlılar yumrulara önemli ölçüde zarar verdikleri bilinmektedir.</div><div><br></div><div><b>Yer Elması Olgunluk ve Hasat</b></div><div><br></div><div>Yer elması bitkileri Temmuz ve Eylül aylarında çok gösterişli sarı renkte çiçekler açar. Ekim ayı başlarından itibaren bitki çiçek ve diğer toprak üstü dal ve yaprakları kurumaya başlar, ardından hasada başlanabilir.</div>"
        }
    ]
}