Elma Cinsleri
Elma cinsleri, elma çok eskiden beri yetiştirilen mutedil iklim meyvesidir. Yumruktan küçük, yuvarlak meyvelari vardır. Parlak, sert kabukludur; kırmızıdan yeşile kadar türlü renkte, değişik kokuda olur. Elma ağacı orta boylu bir ağaçtır. Ilık, nemli yerlerde yetişebildiği gibi yaylalarda da kolayca yetişir. Yurdumuzun birçok bölgelerinde yetişen çeşitli elma cinsleri vardır.
Bütün dünyada yetiştirilen elma çeşitlerinin sayısı 6500'dür. Bunun 460'ı Türkiye'de yetişmektedir. Elma cinsleri içinde dünya pazarlarında rağbet gören ve memleket şartlarına iyi uydukları için standartlarımızın arasında yer alınan yerli ve yabancı orijinli elma cinsleri arasında, Avrasya elmas, Starking elması, Golden elması, Graverstein elması, Tonathan elması, Rombuti elması sayılabilir. Yurdumuzda da zengin elma çeşitleri yetişir. En ünlüleri Amasya'nın yuvarlak, kırmızı, güzel kokulu Misket elması, ince uzun, sarımsı renkli, yumuşak Sapanca elması, demir elma, tavşanbaşı elması, Van elması, Kırşehir elmasıdır. Ekşi elma ise yazın çıkar; öteki çeşit elmalardan daha iridir, rengi de yeşildir. Bunların haricinde daha birçok elma cinsleri bulunmaktadır.
Elma Cinsleri- Amasya Elması: Amasya elmasının ağacı orta kuvvette büyür, yayvan taçlıdır. Uzun ömürlüdür. Meyveleri orta irilikte, kabuğu ince sert, güneş gören yüzü koyu, diğer taraftan açık kırmızı, yer yer yeşil renkli görülür. Meyve hafif yeşilimtırak beyaz, tatlı sulu, yeme olumundaysa kokulu ve gevrektir.
Eylül ayının son haftalarında toplanır. Meyveler iyice saklandıktan sonra mayıs ayına kadar dayanabilir. Yılda birçok meyve verir ama ertesi sene dinlenir. Türkiye'nin hemen hemen her yerinde yetişir.
- Fuji: Fiji ağacı çok kuvvetlidir. Meyvesi kırmızı ile karışık turuncu sarı renktedir. Meyve az ekşi, sert dokulu ve suludur. Popüler elma cinslerinden birisidir. Ekim ayının sonlarına doğru hasat edilir. Soğuk hava deposunda 8 aya kadar dayanır. Tüm bölgelerde yetişebilir.
- Hüryemez: Ağaç kuvvetlidir ve genellikle yayvan büyür. Orta derecede verim alınır. Meyveleri iri, basık yuvarlak şekilli, sulu ve lezzetlidir. Kalitesi iyidir. Dayanıklıdır, uzun süre saklanabilir. Eylül ayının ikinci veya üçüncü haftasında toplanır. İç Anadolu bölgesinde yetişmektedir.
- Vista Bella: Ağacı çok kuvvetli, yana doğru dik ve yayvan şekilde gelişme gösterir. Çok erkenci bir meyve cinsidir. Meyveleri yassı, orta iriliktedir. Kabuklarının rengi yeşil, kırmızı karışımıdır. Meyvenin eti bol sulu ve serttir. Kalitesi çok iyidir. Ancak uzun süre depolanmaz. Haziran sonu temmuz ayı başlarında toplanılır. Ege, Marmara ve Akdeniz Bölgelerinde yetişen yaz mevsiminin bir meyvesidir.
- Jerseymac: Ağacı zayıftır. Yayvan gelişme göstermektedir. Verimi çok yüksektir. Meyveleri orta büyüklükte, yuvarlak bir yapısı vardır. Meyvenin kabuğu parlak yeşilimsi ve kırmızıdır. Meyve eti bol sulu, beyaz, aromalı, yeme kalitesi iyidir. Meyve kabuğu incedir. Uzun süre depolanamaz. Akdeniz, Marmara ve Ege Bölgelerinde yetişen yazlık bir cinstir.
- Stark Earliest: Ağacı zayıf ve orta kuvvetlidir. Yayvan şekilde gelişir. Alınan verim pek yüksek değildir. Meyveleri genelde küçük, kabuğu ince, güneş gören yüzü kırmızıdır. Yine Marmara, Akdeniz ve Ege Bölgelerinde yazlık bir çeşittir.
- Beacon: Ağacı kuvvetli ve verimi çok yüksek olan bir çeşittir. Meyvesi yuvarlak ve orta büyüklüktedir. Kabuk rengi koyu kırmızı, incedir. Meyve eti tatlı sulu, sert ve kokuludur. Rengi parlak kırmızıdır. Kalitesi çok iyi, taşınmaya elverişlidir. Her bölgede yetiştirilir.
- Summerred: Ağacı kuvvetli ve verimi yüksektir. Bir yıllık dallarda bile salkım şeklinde meyve verir. Meyveleri orta büyüklükte, yuvarlak, kabuğu canlı kırmızı renktedir. Ağustos ayının ilk haftası olgunlaşmaya başlar. Hemen hemen her bölgede yetişir.
- Gala: Dünya yetiştiriciliği yapılan elma cinsleri arasında en popüler olanıdır. Ağacın gelişme kuvveti orta seviyededir. Renkleri karışık kırmızı ve portakal rengindedir. Galanın albenisi yüksek cinslerdendir. Ağustos sonunda oluşur. Depolama ömrü 3-6 ay arasındadır.
- Top Red: Ağacı iri, verimi orta derecedir. Canlı kırmızı, parlak ve lezzetlidir. Eylül ayının son haftası hasat zamanıdır. Depolamaya uygun ve her bölgede yetişebilmektedir.
- Early Red One (Erovan): Verimi oldukça iyi ve güçlü bir ağaçtır. Erken meyveye yatar. Koyu kırmızı, gösterişli bir meyvedir. İri ve lezzetlidir. Eylül ayının son haftasında olgunlaşma gösterir. Her bölgede yetişir.
- Pinova: Küçük orta kuvvette, verimi yüksektir. Meyveler orta büyüklükte, koyu kırmızı renge sahiptir. Sulu ve lezzetlidir. Eylül ayının son haftası olgunlaşır. Hemen hemen her bölgede yetişir.
- Golden Delicious: Ağacı orta kuvvetlidir. Yayvan gelişir. Verimi çok yüksektir. Meyvesi büyüktür. Altın sarısı renge sahiptir. Kalitesi iyidir. Elma yetiştirilen bütün bölgelerde yetiştirme gösterebilir.
- Braeburn: Orta kuvvete sahip, düzenli ve verimli bir ağaçtır. Meyveleri orta iriliktedir. Kabuk rengi yeşildir, üzerinde kirli portakal kızarıklığı mevcuttur. Sulu ve lezzetlidir. Soğuk hava deposunda saklanabilir. Tüm bölgelerde görülür.
- Starking Delicious: Ağacı kuvvetli, yarı dik gelişir. Her yıl bol ürün verir. Verimi oldukça yüksektir. Meyvesinin rengi koyu kırmızıdır ve meyve iridir. Kalitesi iyidir. Elma yetiştirilen tüm bölgelerde görülür.
- Granny Smith: Ağacı zayıf ve orta kuvvetli, yayvan olarak gelişen ağaç cinsidir. Her yıl ürün verir. Kendine özgü ekşi bir tadı vardır. Rengi yeşil, üzerinde hafif donuk sarı renkler görülür. Ekim ayının ilk iki haftası toplanır. Karadeniz ve Marmara Bölgesi gibi nemli bölgelerde yetişir.
- Mondial Gala: Ağacı oldukça kuvvetli, hızlı ve iyi meyveler verir. Gala elması oldukça verimli bir cinstir. Çizgili, orta irili, kırmızımsı turuncu renktedir. Sulu, sert ve tatlıdır. Ağustos aylarında olgunlaşır. Uzun bir süre depolanmaz. İyi bir tozlayıcıdır. Her bölgede görülür.
- Patates elma: bu elma türü genelde büyük ve güzel görünümlü, fakat içi toz toz kumlu kepekli ya da haşlanmış patatese benzerliği ile patates elma/kumlu elma/kepekli elma/unlu elma olarak da bilinen elma türüdür. Kabuğu kalındır. Ancak elle bile ikiye rahatlıkla ayrılabilir. Diğer elma türlerine göre sulu değildir. Ancak tadı ve sağlığa faydaları inanılmaz dercede çok iyidir.
19.01.2024 21:28:23
Elma Cinsleri ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Herkese açık dizin kaynağımıza katkıda bulunabilirsiniz. Sayfayı Düzenle
|